Palmolie, palmpitolie en kokosolie vormen de bron voor voedsel (margarine, chips), verzorging (reiniging, cosmetica) en brandstof (biodiesel, groene stroom). Een negatieve toepassing die gelukkig niet meer plaatsvindt is in Napalm (een mengsel van Naftenaat en Palmitaat) tijdens de 2e wereldoorlog.

Palmolie en palmpitolie

Palmolie en palmpitolie komen van de oliepalm, niet te verwarren met de kokospalm. Het waren overigens de Nederlanders die in de Gouden Eeuw de oliepalm uit haar oorspronkelijke habitat, West Afrika, meenamen naar Indonesië. Uit die eerste boompjes zijn de vele honderden plantages in Zuid Oost Azië gegroeid. Je zou dus verwachten dat de oorsprongslanden in West Afrika aan een deel van de wereldbehoefte aan palm(pit)olie zouden moeten kunnen voldoen. West Afrika springt daar nog niet genoeg op in, terwijl de vraag naar meer palmolie en naar duurzame plantages groeit. Daarentegen worden in de VS waar mogelijk oliepalmen gecultiveerd. In de EU is Nederland nog steeds de grootste importeur van palm(pit)olie.

De milieudiscussie over palm(pit)olie is bekend; toen er zeep en voedsel van gemaakt kon worden was de wereldvraag naar palm(pit)olie gematigd. Sinds er biodiesel van gemaakt kan worden kwam er een ware run op palm(pit)olie, die het in de arme delen van Maleisië en Indonesië zelfs als voedselbron verdrong. Hele oerwouden werden gekapt om zoveel mogelijk palmplantages aan te leggen. Tegenwoordig geeft de organisatie Round table on Sustainable Palm Oil (RSPO; Zürich 2004) certificaten af die garanderen dat de palm(pit)olie afkomstig is van duurzame plantages. Alle stakeholders wonen de jaarlijkse rondetafel bijeenkomsten van de RSPO bij.

De 5cm grote, driekantige geel-oranje vruchtjes van de oliepalm zitten in trossen bijeen. De palmolie wordt er eenvoudig koud uit geperst. De palmpitolie wordt met meer kracht mechanisch uit het zachte gedeelte van de pitten geperst.

Kokosolie

Kokosolie komt uit de kokosnoot. Het wordt niet uit de kokosmelk gemaakt, maar uit de witte substantie, die ook wel direct gegeten wordt.

Compositie

Palm-, palmpit- en kokosolie bestaan uit glycerol-esters van vetzuren. Moleculair zijn ze gelijk aan dierlijk vet. Zoals alle plantaardige oliën bevatten ze geen cholesterol.

Palm-, palmpit- en kokosolie zijn visceuze massa’s. Via kristallisatie en andere scheidingsmethoden worden vaste fracties (zoals stearaat) en vloeibare fracties (zoals oleaat) van elkaar gescheiden. Door smelten worden verontreinigingen verwijderd. Na filtratie en bleken worden de fracties geraffineerd om verkleuringen en geuren te verwijderen. Wat overblijft zijn 100% natuurlijke bouwstenen voor milieuvriendelijke reinigingsmiddelen en cosmetica.

Zeep noodles

Zeep noodles worden gemaakt door directe verzeping van palm en palmpitolie. De vetzuren worden als natriumzouten afgesplitst uit de glycerolesters. Zoals bovenstaande tabel aangeeft zijn deze natriumzouten van de vetzuren lange koolstof C-ketens. Aan het einde zit een negatief geladen groep. Dit zijn de anionische oppervlakteactieve stoffen die de waskracht aan zeep en zeeppoeders verlenen.

Coco Mono- en Di Ethanol Amide (CMEA, CDEA)

CDEA en de Mono-variant CMEA werden voorheen uit kokosolie en tegenwoordig uit palmpitolie vervaardigd. Als non-ionics hebben ze oppervlakte-active eigenschappen. Tevens zijn het schuimstabilisatoren. Het zijn milde reinigers in cosmetica en geven een zacht huidgevoel. De vrije amines in CMEA/CDEA kunnen nitrosamines vormen, die carcinogeen zijn. De CMEA/CDEA die Sirius levert voldoet aan de Europese maatstaven.

Vetzuren

Stearinezuur(C18) wordt gebruikt in cosmetische crèmes. Het kaliumzout van stearinezuur (kaliumstearaat) geeft de juiste structuur aan scheerschuim. Als in plaats van kalium tri-ethanol-amine wordt gebruikt voor de neutralisatie van stearinezuur, ontstaat TEA-stearaat, dat gebruikt wordt in doorzichtige stukken zeep.

Palmitinezuur(C16) wordt o.a. gebruikt in ontharingscrèmes om een dikkere textuur te geven.

Myrestinezuur(C14) in de vorm van natrium myrestaat of isopropyl myrestaat (IPM) is populair als vochtinbrenger en conditioner.

Laurinezuur(C12) geeft een rijk schuim. In aanwezigheid van natriumzouten vormt zich instantaan een schuim. Natrium lauryl (ether) sulfaat, afgeleid van lauryl-myristyl alcohol is het populairste schuimvormende ingrediënt van vloeibare reinigers en toiletzepen.

Oleinezuur(C18) en oleaten lossen erg eenvoudig op in crèmes en lotions. Ze worden zelfs gebruikt in spuitbussen om emulsies te vormen en andere actieve stoffen te helpen oplossen.

Vetalcoholen

Vetalcoholen worden niet als zodanig ingezet. Ze vormen de basis van non-ionische ethoxylaten en ethoxy sulfaten. In reinigingsmiddelen vormen ze de grootste klasse van tensides naast de anionische sulfonzuren en sulfonaten. Door precies de juiste ketenlengte (-C-) te kiezen en precies het juiste aantal ethoxygroepen toe te voegen kan de samensteller de gewenste tenside bouwen. De ethyleenoxide kan uit petroleum gewonnen worden maar wij bieden ook een variant uit de suikerindustrie. Dat levert dus 100% natuurlijke ge-ethoxyleerde vetalcoholen op.

De nieuwste variant uit vetalcohol is methyl ester sulfonaat, een milde anionic die aan een opmars in de reinigingsindustrie bezig is.

Emulgerende wassen

Behalve de afzonderlijke bouwstenen van palm-, palmpit- en kokosolie kunt u bij ons ook mengsels met bredere eigenschappen krijgen. Een nieuwe cosmetische was is een combinatie van ceto stearyl alcohol en ceto stearyl alcohol ethoxylaat.

Het Sirius Effect

Het is niet gemakkelijk om van natuurproducten als palm-, palmpit- en kokosoliën precies die grondstoffen te maken die precies in uw proces passen. Gelukkig beheersen onze partners het proces van plantages tot raffinaderijen. Zij passen de mix van C8 t/m C18 ketens zodanig aan, dat uw eindproduct precies de gewenste kleur/geur/hardheid(en dus bijv. vermaalbaarheid)/schuim en andere eigen-schappen krijgt.

Onze taak is het, uw productwensen te vertalen naar procesparameters bij de producent.

En we gaan nog een stap verder; C22-ketens, dus zeer lange vetzuren (erucine- en beheninezuren) kunnen uit genoemde oliën gewonnen worden. Ze kunnen jojoba-olie simuleren en zijn hier dus een goedkope vervanger voor.

Voor meer informatie:

© Copyright Sirius International Detergents BV | Sirius International Water Treatment BV
+31(0)355485898 | info@siriusint.com | http://www.siriusint.com

Delen