Home > Kenniscentrum > Enzymen, legpuzzelaars bij uitstek

Enzymen, legpuzzelaars bij uitstek

Specialist:

Gerwin Elzinga

Datum:

december 2020

Tags:

Enzymenreinigen

Enzymen, legpuzzelaars bij uitstek

Enzymen zijn eiwitten met een katalytische werking. Een katalysator start of versnelt een chemische reactie zonder er zelf bij verbruikt te worden. In ons lichaam spelen vele enzymen een rol; in de spijsvertering breken ze voedingsstoffen af (te beginnen in speeksel). Andere enzymen helpen de bouwstoffen te vormen die ons lichaam nodig heeft. De enzymen zelf worden opgebouwd volgens de erfelijke informatie in het DNA. Door een erfelijk defect kan soms een bepaald enzym niet worden aangemaakt, waardoor een eiwit niet kan worden afgebroken of opgebouwd, met alle medische gevolgen vandien.

Enzymen hebben ingewikkelde 3-dimensionale structuren, te vergelijken met puzzelstukjes. Op deze puzzelstukjes passen chemicaliën meestal maar op één manier. Zo koppelen chemicaliën zich op maar één bepaalde manier aan een enzym, waarna ze gesplitst (afgebroken) worden of juist met elkaar reageren. Daarna verlaten ze het enzym weer. Zonder het enzym zouden deze moleculen niet in de juiste positie gebracht worden om te splitsen, of zouden chemische reactanten elkaar niet vinden, of althans niet met hun reactieve zijden met elkaar in aanraking komen.

"bijkomend voordelig effect voor het milieu"

 

Wat doen enzymen in reinigers?

Vet-, bloed- en zetmeelvlekken zijn voorbeelden van hardnekkig vuil dat slechts moeizaam door oppervlakte actieve stoffen losgeweekt kan worden. Dit geldt zowel voor de afwas als de textielwas. Enzymen breken deze vlekken af, terwijl ze nog op het textiel of serviesgoed zitten. De gesplitste componenten zijn kleiner, beter oplosbaar en gemakkelijker in oplossing te houden door sequestreermiddelen.

De namen van enzymen geven aan welk chemicalie ze afbreken, gevolgd door de toevoeging –ase:

  • Lipasen breken vetten af; vlekken en resten van kookvet, cosmetica, lichaamsvet
  • Amylase breekt zetmeel af; vlekken en resten van chocolade, aardappelen, pasta en rijst
  • Protease breekt eiwitten af; vlekken of resten van eieren, melk, cacao
  • Cellulase breekt celulose af; katoenen kleding slijt in de vorm van pluizen of pillen. Cellulase breekt de pluizen in vroeg stadium af, waardoor katoen gladder blijft en vuil zich niet in de pluizen kan verbergen. Verder verdoezelen pluizen de originele kleur van het textiel; cellulase zorgt dus ook voor de veelgeroemde ‘kleurechtheid’

 

Wanneer werken enzymen?

Enzymen werken bij specifieke temperaturen, zuurgraden (pH), concentratie en al dan niet aanwezigheid van metalen. Enzymen werken al bij en onder 37,5oC (lichaamstemperatuur), wat voor wasmiddelen een geschikte temperatuur is. Bij lagere temperaturen veranderen de vormen en dus de effectiviteit van de enzym moleculen. En bij hogere temperaturen veranderen, net als bij andere eiwitten, de structuren van enzymen irreversibel (vergelijk het koken/bakken van een ei, waarbij het doorzichtige eiwit wit wordt; deze reactie keert niet meer om bij afkoeling).

De zuurgraad heeft invloed op de enzym receptoren die de moleculen aantrekken. Een lage zuurgraad geeft veel OH– groepen; een hoge zuurgraad veel H+ groepen. Dit heeft gevolgen voor de aantrekking van de oliën, vetten en andere te verwijderen vlekken.

Alle enzymen zijn in de natuur voorkomende producten. Veel enzymen zijn zelfs lichaamseigen stoffen. Het hoeft geen betoog dat enzymen dus milieu-vriendelijkheid toevoegen aan detergenten. Omdat het natuurproducten betreft zijn enzymen echter niet één op één met elkaar te vergelijken. Afhankelijk van het productieproces bevatten enzymen verschillende complexe bijproducten met variërende effecten op de werkzaamheid. Helaas zijn er wereldwijd slechts 2 grote enzym-producenten, die hun processen, producten en zelfs de toepassingen met patenten hebben dichtgetimmerd. Dit laat de klant niet veel keus. De 2 leidende enzym-producenten specificeren de werking van hun enzymen met opzet met interne eenheden zoals de “GSU”(Genencor Subtilisin Units) zodat ze lastig onderling vergelijkbaar zijn.

 

Het Sirius Effect

Sirius heeft contacten met 2 jonge enzymproducenten. Hun REACH-gepre-registreerde vaste en vloeibare vormen van proteasen, amylasen, cellulasen en lipasen zijn vanaf 1.25 tot 5 en wel 11 keer actiever dan de conventioneel verkrijgbare enzymen, en in verhouding minder kostbaar. Om ze te gebruiken moeten huidige formuleringen wel eerst worden verlaten. Welke klant is bereid nieuwe formuleringen te ontwikkelen rondom deze super-actieve enzymen? Het zou ons niet verbazen als na uw goedkeuring blijkt dat de huidige enzym-producenten ook in staat blijken veel actievere enzymen te produceren.

Bijkomend voordelig effect voor het milieu is dat de nieuwe producenten hun enzymen niet door genetische modificatie (GMO) produceren, terwijl de marktleiders wel GMO organismen gebruiken in hun productie.

 

© Copyright Sirius International Detergents BV | Sirius International Water Treatment BV
+31(0)355485898 | info@siriusint.com | http://www.siriusint.com

Delen

Laatste blogs in uw mailbox?

We delen graag onze kennis met u. Interesse? Schrijf u in voor onze maandelijkse nieuwsbrief.

Wist u dat de thema's overeenkomen met de unieke Sirius bureaukalender? Die sturen we u natuurlijk ook graag toe!

Andere blogs


Alle blogs

Bekijk onze kwaliteitsstandaarden

       

Design: Inzpire Design & Communicatie | Development: Haagen Web & App